وقف
مالکیت موقوف
وقف اشخاص حقوقی
دانلود مقالات کارشناسی ارشد رشته حقوق
اشخاص حقوقی در وقف
دانلود مقالات کارشناسی ارشد حقوق
دانلود مقالات ارشد حقوق
دانلود مقالات حقوقی
شخصیت حقوقی وقف
دانلود مقاله کارشناسی ارشد رشته حقوق
شخصیت حقوقی وقف
مقدمه
عنوان شخص حقوقی گرچه کمتر مورد بحث و کندوکاو واقع شده است، ولیکن بیگمان از موضوعات پراهمیت و کلیدی به شمار میآید و افزون بر ثمرهی علمی، نقش عملی و کاربردی نیز دارد. این موضوع همچون زکات، خمس، وصیت، وقف، بیع، هبه و شرکت در بسیاری از کتابهای فقهی وجود دارد و بیشتر مباحث این کتابها پیرامون آن است.با عنوان شخصیت حقوقی میتوان بسیاری از معضلات و مشکلات علمی را همچون مالکیت خمس، زکات و وقف حل کرد. بیشک از جمله پرسشهای مهم فقهی در جامعهای که در عصر تکنیک، توسعه و ارتباطات به سر میبرد، پیرامون احکام اقسام عملکرد شرکتها میباشد. نبودن تصویر صحیح از شخص حقوقی، موجب میشود بحث شرکت در فقه، نتواند پاسخگوی اندکی از این پرسشهای مستحدث باشد راههای پی بردن به اهمیت و نقش کلیدی موضوعات، فراوان و گوناگون است. بیشک پاسخ صحیح بسیاری از پرسشهای علمی – فقهی بویژه شرکت، وقف، بانکها، زکات، خمس و بیع در کتابهای مختلف فقهی در گرو بحث از این عنوان است.
کلمات کلیدی:
وقف
مالکیت موقوف
شخصیت حقوقی
تعریف شخصیت حقوقی در قانون مدنی
تعریف حقیقی مفاهیم، بویژه مفاهیم حقوقی و فقهی از جهات گوناگون دشوار است، با این وصف جهت روشن شدن بحث ناگزیر از تعریف مطلب مورد بحث هستیم هر چند به گونهی شرح اسم باشد.صاحبنظران در حقوق مدنی از شخصیت حقوقی (2) تعریفهای گوناگونی کردهاند از جمله:
شخص حقوقی عبارت است از دستهای از افراد که دارای منافع و فعالیت مشترک هستند یا پارهای از اموال که به هدف خاصی اختصاص داده شده است و قانون آنها را طرف حق میشناسد و برای آنها شخصیت مستقلی قایل است مانند دولت، شهر، دانشگاه، شرکتهای تجارتی، و موقوفات (3)
دکتر لنگرودی در این باره مینویسد:
شخص حقوقی: (مدنی) عبارت است از گروهی از افراد انسان یا منفعتی از منافع عمومی که قوانین موضوعه، آن را در حکم شخص طبیعی و موضوع حقوق و تکالیف قرار داده باشد مانند شرکت تجاری و انجمنها و دولت و شهرداری و صندوق (الف) و (ب) ادارهی تصفیه(مادهی 51 قانون تصفیه 1318 – 4 – 24) شخص حقوقی موضوع هر حق و تکلیفی است جز آنچه که اختصاص به طبیعت انسان دارد (مادهی 588 قانون تجارت) (4)
دکتر امامی در تعریف شخصیت حقوقی مینویسد:
هر یک از افراد انسان در جامعه دارای شخصیت حقوقی میباشد و میتواند به وسیلهی آن دارای حق و تکلیف گردد و آن را اجرا نماید. این قابلیت از طرف خداوند به اعتبار طبیعت انسانی، در او به ودیعه گذاشته شده است… سلب شخصیت حقوقی از فرد انسانی، مرگ حقوقی میباشد هر فرد انسان بدون داشتن شخصیت حقوقی زنده شناخته نمیشود بنابراین اهلیت تمتع تحت اختیار افراد انسانی نیست تا بتوانند آن را سلب کنند (5)
وی در جای دیگر مینویسد:
در میان روابط حقوقی که در جامعه موجود است حقوق و تعهداتی مشاهده میشود که موضوع آن اشخاص طبیعی نیستند بلکه جمعیتها و مؤسساتی هستند که مانند اشخاص طبیعی دارایی دارند که آنها را اشخاص حقوقی اعتباری یا اخلاقی مینامند… بعضی از حقوقیین برآنند که شخص حقوقی یک موجود حقوقی میباشد و قانون از نظر منافع جامعه وجود آن را شناخته است و به او اجازه میدهد که بتواند دارایی مخصوص داشته باشد و از منافع اختصاصی خود دفاع بنماید و مانند اشخاص طبیعی دارای وجود حقوقی جداگانه باشد. بدین جهت هر شخص حقوقی دارای ارادهی مخصوص به خود میباشد که مجزا از ارادهی افراد آن است و همچنین دارای یک فعالیت حقوقی خاصی است که غیر از فعالیت افراد آن میباشد. اشخاص حقوقی برای آنکه بتوانند از ارادهی خود استفاده کنند و فعالیت آنها بیاثر نماند باید از حمایت قانون بهرهمند گردند و آن شناسایی شخصیت حقوقی آنها از طرف قانون میباشد (6)
تعریفهای دیگری از شخصیت حقوقی در فقه موضوعی انجام پذیرفته است، علاقهمندان میتوانند به کتابهای مربوطه از جمله المدخل الفقهی العام مراجعه کنند (7)
فهرست مطالب
شخصیت حقوقی وقف 1
مقدمه 2
اهمیت شخص حقوقی 2
تعریف شخصیت حقوقی در قانون مدنی 5
نقد و بررسی 6
ضابطهی شخصیت حقوقی 7
اهلیت تملک شخص حقوقی 8
معانی گوناگون ملک 9
ملکیت حقیقی 9
ملک به معنای جده 10
ملک به معنای اختیار و قدرت 10
ملک اعتباری 11
تعریف ملکیت اعتباری 12
تعریف ملکیت از نگاه دانش حقوق 13
قلمرو اختیارات مالک 14
مالکیت و شخص حقوقی 15
جمع بندی 16
حقوق و تکالیف شخص حقوقی 17
ادلهی شخصیت حقوقی در فقه 20
اطلاق لفظی ادلهی بیع 22
امضای شارع 24
حق اقامهی دعوا از جانب هر مسلمان 27
شخصیت حقوقی وقف (بحث تطبیقی) 28
مالکیت موقوف (وقف) 28
مالک شدن عنوان وقف 30
ثبوت عهده برای وقف 31
مدیون شدن وقف 32
حق شفعه برای وقف 32
شخصیت حقوقی وقف در دانش حقوق 33
